Een rasechte geleidehond

“Wat leuk, is dat een bouvier?”, wordt me gevraagd als ik met mijn geliefde blindengeleidehond Siërra in de trein zit. Een halfuur later, als ik door het centrum van het dorp waar ik woon loop, verkondigt iemand met grote zekerheid dat mijn hond een labradoodle is. Verder is ze uitgemaakt voor een goldendoodle, een golden retriever en een schapendoes en dan ben ik er vast nog wel een paar vergeten. Mijn vaste trimster heeft eens een foto van mijn hond gedeeld op haar Facebookpagina met als prijsvraag: welk ras is dit? Niemand raadde het. Ook heb ik meer dan eens te horen gekregen dat men “dit soort honden nooit eerder als geleidehond heeft gezien”. Op zulke momenten voel ik me toch een beetje trots, al is het ras niet het enige wat mijn Siërra bijzonder maakt.

Om het mysterie rondom haar ras op te helderen: Siërra is een shepadoodle, een kruising witte herder en koningspoedel. Ze is een hond met karakter en verhaart, in tegenstelling tot wat velen denken, wel. Volgens mijn trimster komt dit doordat ze een rechtstreekse afstammeling is van een herder en een poedel en dus een eerste generatie kruising is. De reden dat haar ras bijna nooit wordt gezien als geleidehond, komt omdat niet alle geleidehondenscholen gebruik maken van deze kruising. De grootste geleidehondenschool in Nederland werkt voornamelijk met de voor de hand liggende labradors en golden retrievers en hun kruisingen. Maar waarom eigenlijk? Zijn doodles en andere rassen dan minder geschikt voor het geleidewerk?

Hondenrassen en karakters

Vaak wordt een bepaald hondenras aan verschillende karaktereigenschappen gekoppeld. Sommigen zijn erg voor de hand liggend en zie je vaak terug. Zo zijn labradors over het algemeen enthousiaste en sociale dieren, houden herdershonden graag de roedel bij elkaar en zijn erg baasgericht, en zijn dobermanns waakzaam en wantrouwig naar vreemden toe. Veel van deze karaktereigenschappen zijn te herleiden naar de oorsprong van de honden, die met een bepaald doel gefokt zijn, bijvoorbeeld voor de jacht of om kuddes schapen bijeen te drijven. Toch kun je een hond niet alleen op het ras beoordelen. Het ras zegt erg veel over het karakter, maar lang niet alles. Opvoeding en de eigen unieke persoonlijkheid van de hond spelen ook een grote rol. Een mooi voorbeeld is onze huishond, een Engelse Staffordshire Bull Terriër. Deze honden zijn niet enorm groot, maar hebben wel een stoere uitstraling. Ze zijn enthousiast en dol op aandacht, goed met mensen maar over het algemeen minder goed met andere honden. Zijn ras staat bekend als vechthond, en op straat lopen veel mensen met een boog om die stoere spierbonk met zijn sterke kaken heen. Sommige mensen trekken hun hond vaak een beetje angstig bij hem weg. Maar zij die hem goed kennen weten dat onze Leo geen vlieg kwaad zou doen. Hij is dol op aandacht en eten, wat hij rustig uit je hand kan pakken zonder je pijn te doen. Daarnaast speelt hij erg vaak met Siërra en doet hij dit zonder agressie. Hij is wel een beetje lomp, en als dat mijn gevoelige hondje te veel wordt en ze dit met een piep laat weten, laat hij haar onmiddellijk los, waarna zij hem overigens meteen weer uitdaagt.

Gemiste kans

Ik vind het leuk dat onze school een voorloper is met het experimenteren met meerdere hondenrassen voor hun geleidehonden. Natuurlijk trainen ze ook labradors en golden retrievers, die je als geleidehond vaker in het straatbeeld ziet, maar bij hen krijgen de wat minder bekende rassen ook een kansje. En terecht, vind ik. Veel honden zijn slim en willen graag actief bezig zijn. Te samen met hun grootte bepaalt dat toch grotendeels of ze geschikt zijn als geleidehond. Ik geloof dat veel rassen het geleidewerk zouden kunnen doen. Veel honden zijn gemotiveerd en willen graag werken. Misschien zou zelfs onze Leo geleidehond kunnen zijn, als hij de juiste omvang zou hebben. Ik vind dat scholen die alleen op rassen als labradors, golden retrievers en Duitse herders vertrouwen een kans laten liggen. Dat kan ik, na drie jaar met mijn shepadoodle geleidehond doorgebracht te hebben, rustig zeggen.

Lees hier meer over hoe de school is gekomen tot het fokken van golden doodles.

Meer dan een hulpdier: hoe een geleidehond je leven verandert

Niet iedereen die in aanmerking komt voor een blindengeleidehond, wil er ook één. Eigenlijk lijkt het grootste deel van de blinde en zeer slechtziende bevolking wel tevreden met het alternatief: een tast- of tikstok. Dit is niet zo verwonderlijk als je bedenkt dat het zorgen voor een hond dagelijks tijd kost en je volledig verantwoordelijk bent voor een levend dier. Niet iedereen wil die verantwoordelijkheid en daarnaast houdt ook niet iedereen van honden. Voor sommigen is de keus voor een geleidehond echter snel gemaakt. Danique (21) heeft haar geleidehond Reus nu drie jaar en vertelt ons waarom ze voor een geleidehond gekozen heeft en wat er voor haar is veranderd sinds haar geliefde golden doodle haar leven binnen trippelde.

Een reuzenstap

Toen ik op mijn zesde blind werd, kwamen mijn ouders en ik al snel tot de conclusie dat een blindengeleidehond een grote stap in de richting van zelfstandigheid zou kunnen zijn. Toen ik nog klein was hadden we een gewone huishond en ik was dol op hem. Toen hij kwam te overlijden besloten mijn ouders om geen hond te nemen, zodat onze volgende hond mijn geleidehond zou kunnen zijn. Ik raakte steeds meer overtuigd van mijn beslissing om een geleidehond aan te vragen als ik er oud genoeg voor was, toen ik op een open dag bij een geleidehondenschool een stukje met de zwarte labrador Floortje in de beugel mocht lopen. Ik had grote bewondering voor hoe zij obstakels ontweek en hoe zelfverzekerd ze me over de stoep leidde. Ook toen een goede schoolvriend van mij een blindengeleidehond kreeg, die ik ook in het dagelijks leven kon meemaken, was ik vast besloten dat ik ook zo’n kanjer aan mijn zij wilde. Ik zocht contact met een geleidehondenschool met de hoop dat ik gedurende mijn laatste schooljaar al aan een hond gekoppeld zou kunnen worden. Helaas ontstond er nog al wat gedoe omtrent het werkaanbod, ik zou te weinig werkaanbod hebben voor mijn aanstaande hond. Dit was behoorlijk frustrerend, want bij die school betekende te weinig werkaanbod dat je geen hond zou krijgen.

Toen kwam ik op de ZieZo-beurs de stand van Geleidehondenschool Herman Jansen tegen. Een grappig feitje, daar ontmoette ik ook mijn toekomstige hond, al wist ik dat toen natuurlijk nog niet. De instelling van deze school sprak me veel meer aan, ze zijn daar veel meer bezig met de goede verzorging van de honden, wat mij ook logisch lijkt, dan met schematisch bijhouden hoeveel uren je hond per dag moet werken. De keus was dus snel gemaakt en ik ben nu nog steeds blij dat we voor deze school zijn gegaan.

Kennismaking

Mijn eerste ontmoeting met Reus was dus op de ZieZo-beurs, een jaarlijks evenement waarbij verschillende organisaties die betrokken zijn bij blinden en slechtzienden zich kunnen presenteren. Het ironische is dat, toen ik een rondje mocht proeflopen met één van de honden van Herman Jansen, dit het broertje van mijn toekomstige hond was, Captain. Reus had ik toen ook al gezien en geaaid. Het was eerst de bedoeling dat Captain mijn geleidehond zou worden. Hij was natuurlijk super lief, maar wel wat druk en zijn looptempo was voor mij iets te snel. We vonden eigenlijk dat Reus een veel betere match met mij zou zijn. Toen we dan ook hoorden dat de aflevering van Reus niet door ging zodat ik Reus zou krijgen, waren we in de wolken van blijdschap. Reus past veel beter bij me. Toen de school bij me thuis kwam om te kijken of het klikte tussen Reus en mij, want daar houden geleidehondenscholen natuurlijk wel rekening mee voor ze een hond toewijzen, of het wel matcht, was Reus erg ontspannen. Hij kwam op een gegeven moment zelfs trots met een deurstopper in de vorm van een knuffelhond in zijn bek aanzetten, wat me duidelijk maakte dat hij een leuk, opgewekt karakter heeft. Het klikte dus vrijwel meteen tussen ons.

Wat er precies verandert

Sinds Reus in mijn leven is, geeft hij me meer vertrouwen wanneer ik over straat loop. Daarbij is het een stuk minder vermoeiend om over straat te lopen en mijn weg te kunnen vinden. Je bent minder gefocust op obstakels, want de hond neemt een groot deel van die taak over. Een voorbeeld hiervan is dat er in mijn buurt een stoep is die vaak wordt onderbroken door inritten. Als ik deze inritten met de stok overstak had ik moeite de stoep weer terug te vinden, maar Reus houdt automatisch de stoep aan en neemt dit probleem dus weg. Met een blindengeleideenhond aan je zij ben je ook minder afhankelijk. Moest ik eerst aan iemands hand door een onbekende omgeving lopen, bijvoorbeeld een winkel of winkelcentrum, nu kan ik zelfstandig lopen, want Reus volgt gewoon degene die voor me uit loopt. Ook verbetert een hond je sociale contacten: als je hem gaat uitlaten ontmoet je weer nieuwe mensen. Reus is naast mijn geleidehond ook mijn psycholoog, ik kan alles bij hem kwijt. Ik praat tegen hem en hoewel hij er vrijwel niets van begrijpt, lucht dat op en hij is altijd bereid mij een knuffel te geven als ik hem nodig heb.

Denk erover na

Wil jij graag een geleidehond aanvragen maar twijfel je? Danique geeft je als ervaren geleidehondengebruiker een paar tips die je hopelijk helpen bij het maken van de keus. Bedenk, zegt ze, welke verantwoordelijkheid je meet nemen, want daar heb ik mij wel op verkeken. De hond moet iedere dag minstens vier keer uit en hij moet ook vaak genoeg voor langere tijd los kunnen lopen in bijvoorbeeld het bos of op de hei. Het dier moet niet alleen je werkhond zijn maar ook je maatje, dus ook regelmatig spelen en aandacht geven en niet alleen naar hem omkijken als hij moet werken. Maar het hebben van een hond geeft ook zo veel voordelen. Het lopen op straat gaat veel makkelijker, je eigenwaarde gaat omhoog omdat je zelfstandiger bent en je loopt niet meer tegen obstakels aan die je hebt gemist met je stok. Het vraagt veel van je, het hebben van en zorgen voor een geleidehond, maar je krijgt er ontzettend veel voor terug.