Ellen en Lica

Ik ben Ellen van Eunen, 46 jaar en sinds een half jaar is Lica in mijn leven. Twee jaar geleden werd ik, door een bloedprop in mijn hersenen, opeens slechtziend en in een jaar helemaal blind. Dat was uiteraard heel heftig. In de periode dat ik slechtziend werd, heb ik veel in de wijk en in het groen in de buurt gelopen, omdat ik wandelen altijd al leuk vond, maar zeker ook om me voor te bereiden op mijn mobiliteit als blinde.

Keuze geleidehond

Mijn ouders hadden toen ik tiener was een hond, die vond ik leuk, maar de verzorging werd toen helemaal door hen gedaan. Ik vond honden van vrienden ook leuk, maar alleenwonend en werkend had ik geen tijd om zelf een hond te hebben, want een hond is een hele verantwoordelijkheid. Toen ik slechtziend werd, ben ik gaan nadenken over een geleidehond. Op de Ziezo-beurs in 2018 kwam ik bij de stand van Geleidehondenschool Herman Jansen. Daar had ik een leuk gesprek en mijn nieuwsgierigheid werd groter. De Goldendoodle vond ik altijd al een leuk ras. Eind mei was er een open dag in Almere en daar ben ik met een vriendin naartoe gegaan. Dat was een informatieve middag. Zeker de ervaringen van gebruikers hebben veel van mijn vragen weggenomen. Toen pas realiseerde ik me dat een hulphond ook een gewone hond is en dat geleiden een taakje is. Naast werken, wat de hond ook echt leuk vindt om te doen, mag er, nee móet er ook gewoon met andere honden gespeeld en losgelopen worden. De liefde voor de honden en voor het geleidewerk spatte er vanaf op het zonnige terras bij de hondenschool. Die middag was voor mij een bevestiging: bij deze geleidehondenschool moest ik zijn! (Als dit zo goed voelt, ga ik niet nog andere geleidehondenscholen bezoeken.)

Intake

Vlak voor ik helemaal blind werd, heb ik een intake aangevraagd. Daarin werd gevraagd wat ik allemaal doe op een dag en waar ik mijn geleidehond voor wilde inzetten. Ook werd getest of ik een normale of snelle loper ben, omdat ook elke hond een eigen looptempo heeft en er een match moet zijn. Daar had ik nog nooit over nagedacht, maar is natuurlijk volstrekt logisch! Na dat gesprek en de proefwandeling wilde ik nóg meer een geleidehond! Ik had al geoefend met iemand van Bartimeus hoe lopen met een geleidehond is, maar tijdens de proefwandeling voelde ik de hond echt geleiden. Heel bijzonder! Toen kwam de tegenvallende boodschap: “Als de zorgverzekeraar goedkeuring heeft gegeven, is de wachttijd op een geschikte match/geleidehond ongeveer een jaar.” Pffff, dat is lang, maar álles voor een goede match. ? Het wachten begon…..

Telefoontje

In de eerste maanden wachten op de hond, werd ik definitief blind en had ik dus al genoeg om aan te wennen en werken. Ik oefende wekelijks met de mobiliteitstrainer van Bartimeus om alle commando’s voor een geleidehond en enkele vaste looproutes te leren. Tot op een avond, ongeveer 4 maanden na de toestemming van de zorgverzekeraar, ik een voicemailbericht ontving van Geleideschool Herman Jansen: Of ik de volgende dag na 09.00 uur wilde terugbellen. Aaah, het zal toch niet dat ze NU al een hond hebben?, dacht ik. Na een nacht liggen woelen belde ik de volgende dag om 09.02 uur terug ? En ja hoor: Wendy meldde: “We denken dat we een match hebben!” Aaaaaaahh!!! Ik was superblij, maar kreeg t ook een beetje benauwd. Wat moet ik allemaal regelen en kopen en hoe ga ik het doen tijdens de trainingsweken?

(Degene voor wie ze Lica eigenlijk in gedachten  hadden, kon zich de komende weken niet vrijmaken en dus gingen ze op zoek naar een nieuwe match, vandaar de kortere wachttijd.)

Een week erop volgde een kennismaking met Lica, een blond Goldendoodle-teefje van 20 maanden. Hoewel ik haar helaas natuurlijk niet kan zien, was ik gelijk een soort van verliefd. Lica is een energiek, nieuwsgierig en lief hondje. Ze voelde zich gelijk thuis en ook de proefwandeling ging goed. We hadden een matchend looptempo en ik voelde haar al signalen afgeven. Dat is natuurlijk voor haar best lastig met een vreemde aan de beugel en in een onbekende omgeving. En niet zomaar een stad, het is Utrecht en ook nog de wijk waar de drukste fietsroute van Nederland door loopt! Prikkels en afleiding genoeg dus. Na de proefwandeling ging Lica al heel vertrouwd onder tafel liggen. Voor haar voelde het ook goed: we hadden een deal ?.

Een weekje later kwam Lica defintief bij me wonen. De eerste 10 werkdagen kwam Sabrina, een van de trainers van Herman Jansen, dagelijks om te trainen met Lica en mij. Lica en ik moesten aan elkaar wennen, en Lica moest haar nieuwe buurt verkennen. Die periode vond ik heel intensief. Een echte hond is zo anders dan een dogsim van Bartimeus, want een hond is nu eenmaal toch soms afgeleid omdat er iets lekker ruikt op straat of omdat er een blaadje voorbij waait. Bovendien was het om me heen hebben van een hond, 24 uur per dag, behoorlijk wennen. Maar het ging best goed. Al vrij snel voelde het alsof ik Lica al tijden bij me had.

Ik neem je mee…

Toen Lica acht weken bij mij was, ging ik voor het eerst ergens naartoe waarbij het niet handig was dat Lica meeging: een onrustige omgeving, weinig ruimte en lange duur. Lica bleef dus thuis en met mijn taststok liep ik door de wijk. Halverwege merkte ik dat de spanning in mijn lijf was toegenomen en realiseerde ik wat Lica, in die korte tijd dat ze bij me was, al had bereikt en deed met me. Mét haar loop ik meer ontspannen en zekerder. Leuk om te merken en zeker omdat die band alleen nog maar hechter wordt en de samenwerking na een jaar pas optimaal is, alus de kenners.

Lica brengt me overal naar toe, nou ja, ik moet natuurlijk wel de weg aangeven, maar hoe we lopen op de stoep of waar we oversteken, dat bepaalt zij. Ze wijst waar de deuren van winkels of overheidsgebouwen zijn, een loket, een pinautomaat, brievenbus, bankje. Ze weet ze allemaal te vinden! Veel doen we lopend, sommige delen met de bus of de regiotaxi. Op mijn werk heeft ze een mand en de gang is haar hele speelterrein. Collega’s waren spontaan verliefd en naast dat ze zorgt dat ik veilig op mijn werk kom, zorgt Lica op het werk bij mijn collega’s ook voor een glimlach en wat beweging, want er worden wat balletjes gegooid door de gang ?. Ik zing bij een kerkkoor en daar ligt ze pontificaal in het midden van rij 2. Af en toe een aai over haar bol en ze gaat weer liggen.

Het blijft indrukwekkend om te ervaren hoe anders Lica is als ze haar beugel om heeft. Ze is dan serieuzer, geconcentreerder en bezig met haar taakje. Als haar beugel af is, en ze aan de riem of losloopt, is ze een speels, lief, gezellig en soms best dominant hondje.

Emotionele drempel 

In de eerste weken dat ik met Lica liep, voelde ik me best een beetje raar.

Het is natuurlijk wennen dat er vanaf nu altijd een hond bij me is, maar ik merkte ook dat ik emotioneel best een drempel over moest. Opeens kon iedereen nog meer aan me zien dat ik blind/anders ben. En ook hoe ik om moest gaan met mensen die Lica wilden aaien, als ze aan het werk was, en haar zo afleiden van haar werk. Ik vond dat best moeilijk. (Toch valt me op dat de meeste mensen best wel weten dat ze een hulphond niet mogen aaien.)

Lastig

Als blinde een geleidhond hebben is ook best lastig en spannend. Als ziende zie je soms verleidingen of lastige punten aankomen voor je hond als je ergens aan komt lopen. Af en toe staat Lica stil als ze aan het werk is en dan denk ik: is ze afgeleid (en moet ik haar dus corrigeren?) of geeft ze nu juist aan dat er een obstakel is en wacht zij op een commando van mij? Maar ook als ik iets voel in haar vacht of hoor dat ze opeens onrustig is of meer likt aan haar pootje dan anders, dan kan ik niet zien wat er is. Dat vind ik lastige momenten, want ik wil haar als baasje helpen en beschermen. Op die momenten moet ik altijd hulp vragen van een ziende persoon. Gelukkig zijn er veel mensen die met alle liefde even naar Lica willen kijken. Dat ik ook altijd contact kan opnemen met (een trainer van) Geleidehondenschool Herman Jansen en even kan overleggen is een hele geruststelling.

Het klopt

Laatst toen ik een zondag enorme hoofdpijn had en niet lekker in mn vel zat, vroeg een vriendin heel lief of ze Lica een paar uurtjes mee zou nemen om mij even te ontlasten. Ik dacht er even over na en voelde dat ik Lica, ook terwijl of misschien wel juist omdat ik me echt even niet fijn voelde, lekker om me heen wilde hebben. Een wandelingetje samen in de natuur en een knuffel van Lica doet soms meer dan een paracetamolletje. Dát realiseren was voor mij een bevestiging dat Wendy gelijk had toen ze in oktober vorig jaar belde en zei: “We denken dat we een match hebben!”